اکثر گردشگران وقتی به شهر اصفهان وارد می شوند حتما به محله جلفا سر می زنند. در سال 1012 هجری قمری تعدادی از مردمان ارمنستان به دستور شاه عباس اول صفوی به ایران مهاجرت کردند و ایشان آنها را در شهرهای اصفهان و فریدن سکنی داد. شاه عباس اول، بخشی از املاک خود را برای ساختن محله جلفا در حاشیه زاینده رود اختصاص داد و عده ای ارمنی در این محل ساکن شدند و عده دیگر، در دیگر محلات اصفهان سکونت گزیدند.

در زمان شاه عباس دوم دیگر ارمنیان که در محلات دیگر پراکنده شده بودند به محله جلفا کوچ کردند و در آن جا محله های تبریزی ها و ایروانی ها را نیز ساختند.

توسط ارامنه 24 کلیسا ساخته شد که امروزه 13 کلیسا بیشتر باقی نیست و از مشهورترین کلیساها می توان به کلیسهای وانک، بیت اللحم و مریم اشاره نمود. کلیساهای اصفهان با توجه به جمعیت هر محله کوچک و بزرگ ساخته شده اند.

زیباترین و مشهورترین کلیسای  محله جلفا ، کلیسای وانک است که نام های دیگرش سن سور و آمنا پرکیج می باشد. در زبان ارمنی وانک به معنای کلیسای اعظم است.کلیسای وانک به عنوان حوزه علمیه نصاری برای تربیت کشیشان بوده و کانونی برای ارتباط ارمنیان محله جلفای اصفهان با جهان ارامنه است.

در داخل کلیسای وانک اصفهان تزئیناتی از آب طلا و نقاشی های رنگ روغن از زندگی حضرت مسیح(ع) به چشم می خورد. برج ناقوسی در رو به روی در اصلی کلیسا است که در زمان شاه سلطان حسین صفوی ساخته شده است. درسرتاسر فضای گنبد نمازخانه کلیسای وانک، تصاویر و نقاشی های برگرفته از تصاویر کتب مقدس وجود دارد. این نمازخانه در آن زمان محلی برای اجرای مراسم مذهبی بود.

در حیاط کلیسا چند نفر از بزرگان ارامنه و نمایندگان سیاسی اروپا به خاک سپرده شده اند. هم چنین در کلیسای وانک اصفهان در سال 1322 هجری قمری  موزه و کتابخانه ای ساخته شد که اشیاء نفیسی در موزه نگهداری شده و کتاب های کتابخانه به عنوان منبع در اختیار محققین ارمنی و دیگر ادیان قرار گرفته است.

ذکر این نکته حائز اهمیت است که در این کلیسا نسخه ای از پیمان پیامبر اکرم(ص) با مسیحیان و ارامنه مربوط به سال 4 هجری  وجود دارد.  

در حال حاضر خلیفه ارامنه و هندوستان در محل گنبد بزرگ و زیبای کلیسای وانک حضور دارند.

منبع : نشاط آوران