این بنای تاریخی در سال 1275 هجری قمری به تلاش و کمک حاج سید حسن نطنزی ساخته شد. شغل حاج سید حسن تجارت بود و کالاهای بازرگانی از بروجرد وارد می کرد و با تاجران کاشان در ارتباط بود. به همین خاطر به حسن بروجردی معروف و خانه ایشان در آن زمان به خانه بروجردی ها اصفهان مشهور گشت.

یکی از طراحان و معماران خانه بروجردی ها اصفهان، استادبزرگ علی معماری معروف به علی مریم می باشد. در این ساختمان با عظمت بیش از 150 هنرمند و گچ کار و آینه کار به کار گرفته شده اند. تزئینات معماری و پلان خانه بروجردی ها از دو بخش تشکیل شده است؛ یکی ساختار گودال باغچه ای که از سبک زیبایی بهره مند بوده و دیگری ساختار تزئیناتی همچون کاربندی، یزدی بندی رخ بام و خورشیدی ها و مقرنس کاری صورت گرفته که به نحو ممتازی در آن اجرا گردیده است. خانه بروجردی ها دارای دو بخش بیرونی و اندرونی است که بخش بیرونی آن در معرض دید عموم واقع شده است.

در شمال شرقی بنا، سقف اندرونی قرار گرفته که چندین سال تحت حاکمیت شخصی می باشد. پس از گذر از در با هشتی ورودی رو به رو می شویم که در آن قسمت ورودی اصلی خانه هم در این هشتی تعبیه شده است. سپس به راهرو طولانی و شیبداری می رسیم که به فضای حیاط راه دارد. در کنار راهروی خانه ایوان شمالی است، که در آن یک پنج دری یافت می شود که برای پذیرایی از مهمانان مورد استفاده قرار می گرفت. در اطراف پنج دری دو اتاق قرار داشت که چون نور خورشید به آن ها مستقیم می تابید بیشتر در زمستان مورد استفاده قرار می گرفت. در داخل اتاق پنج دری گچبری هایی با نقش و نگار گل و مرغ با ظرافت خاصی کار شده است.

در میان باغچه های حیاط حوضی بزرگ مشاهده می شود که طراوت فضا را صد چندان کرده است. هم چنین در خانه بروجردی ها اصفهان فضاهای خدماتی در شمال شرقی بنا، اتاق ها و ایوان سرپوشیده در شرق خانه، وجود پله ها برای رسیدن به زیر زمین در جلو ایوان ها مشاهده می گردد.

تالار بزرگ سرپوشیده ای در این خانه قرار دارد که مزین به نقش و نگارهای ظریف و نقوش شاهان است. در این تالار نقاشی و آثار هنرمندانه کمال الملک نیز به خوبی رویت می شود، که ایشان در زمان قاجار نظارت و طراحی گچبری های خانه را بر عهده داشت.

منبع : نشاط آوران