خانه عامری ها در کاشان از وسیع ترین خانه های تاریخی جهان محسوب می شود. زیربنای این خانه 12000 مترمربع و شامل 8000 مترمربع عرصه است. در این مجموعه حیاط های وسیع داخلی و بیرونی مشاهده می شود که قدمت آن ها به دوران زندیه بر می گردد. در زمان قاجار شخصی به نام سهام السلطنه عامری به بازسازی این خانه تاریخی پرداخت. سهام السلطنه برای گسترش بنا حیاط هایی نیز به آن افزود. خانه عامری ها اصفهان دارای 7 حیاط است که از چهار حیاط آن به شکل بیرونی، داخلی، مهمان خانه، خدمه و سواران نظامی به کار گرفته میشد و سه حیاط دیگرش برای سکونت نزدیکان سهام السلطنه مورد استفاده قرار می گرفت.
در خانه عامری ها اصفهان حدود 85 اتاق رویت می شود که در آن ها حمام های اختصاصی زنانه و مردانه است که در آن زمان کم سابقه بوده است. ابراهیم خلیل خان فرزند سهام السلطنه بعد از ایشان، صاحب حیاط های درونی و بیرونی شد و مابقی بخش ها به دیگر افراد خانواده رسید. بخش جنوبی ساختمان متعلق به بزرگ عامری ها و بخش شمالی نیز به حشمت الله خان عامری تعلق داشت. خانه های دیگری نیز در بخش های شمالی و غربی بوده که بعدها تفکیک گشته و به مالکیت فردی به نام یوسفی رسید. با همکاری میراث فرهنگی کاشان به دلیل حضور نداشتن مالکین خانه در سال 1374 هجری شمسی، مجوز مرمت بنا از دادستان وقت گرفته شد و عملیات بازسازی در آن صورت گرفت.
معماری خانه عامری ها به شیوه گودال باغچه ای صورت گرفته است. این کار سبب می شد که جریان آب قنات ها به تمام حیاط ها و حوض خانه های بنا می رفت. وجود بادگیرهای بلند در خانه هوای گرم سرداب ها را قابل تحمل تر می کرد.
امروزه، مجموعه خانه عامری ها اصفهان به نام ابراهیم خلیل خان علوی مشهور می باشد و در آن هنرهای نقاشی، مقرنس کاری، کاشیکاری و گچبری گرانبها و نایاب به چشم می خورد و در اختیار علاقه مندان به هنر قرار گرفته است.
در حیاط وسیع خانه اتاق پنج دری رویت می شود. همچنین در نمای شمالی، ایوان بلندی قرار دارد که در اطرافش اتاق ها و سالن هایی به چشم می خورد. قسمت های مختلف خانه از روابط داخلی صحیح بهره مند هستند اما هرکدام از قسمت ها دارای ورودی مجزا با سردر و هشتی و راهرو است و هر کدام از آن ها از ارزش فراوانی برخوردار می باشد. با دیدن این بخش ها، دوره پدر سالاری به یاد می آید.
منبع : نشاط آوران