سوغات کرمان بسیار متنوع است و برای همه مسافران این شهر جذابیت دارد. تنوع در سوغاتی های کرمان، هر سلیقه با هر توان مالی را راضی می کند و هیچ مسافری را دست خالی به دیار خود باز نمی گرداند. کسانی که به این شهر سفری داشته اند، می دانند که نمی توان به راحتی از کنار سوغاتی هایش گذشت.
مانند دیگر استان های ایران، سوغاتی کرمان به دو بخش تقسیم می شوند: بخش اول برای آن هایی که اهل هنر هستند یعنی صنایع دستی کرمان و بخش دوم خوراکی های خوشمزه و فوق العاده ی کرمان که هر کسی را شیفته ی خود می کند. کلمپه کرمان، زیره ی کرمان، قاووت کرمان، عرقیات کرمان، کماچ سهن، خرمای بم معروف ترین سوغات شهر کرمان هستند که قدمت بسیاری در این شهر دارند. برای تهیه ی بهترین نوع از سوغاتی های کرمان حتماً سری به بازار گنجعلی خان آن بزنید.
از سوغاتی های کرمان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- سمنو
- شیرینی برشتو
- مسقطی سیرجان
- سوهان زرند
- حنا
- سدر
- کتیرا
- گردو
کلمپه کرمان
کلمپه شیرینی مخصوص کرمان است که اگر یک بار آن را امتحان کرده باشید طعم فوق العاده آن را هرگز فراموش نخواهید کرد. تاریخچه ی تولید کلمپه، به سال ها قبل باز میگردد و روش سنتی تهیه ی آن به این صورت بود که از روغن حیوانی، خرمای تولید شده در کرمان و با استفاده از هیزم و آتش پخت می شد. امّا تولیدشان امروزه به کارگاه های صنعتی راه پیدا کرده است. در ظاهر کلمپه شبیه به کلوچه می باشد با این تفاوت داخل آن با خرما و مغز پرشده است. برای تهیه کلمپه علاوه بر آرد و روغن از گیاهان معطر، گردو و دیگر مغزها استفاده می کنند. خوش طعم ترین کلمپه، طعم گردویی آن است. کلمپه نسبت به سایر شیرینی های کرمان، بی ضررتر است، چون اکثراً از شهد خرما برای شیرین کردن آن استفاده می شود، کم شیرینی هستند. بد نیست بدانید مرغوب ترین نوع کلمپه، کلمپه برشته است.
آب و هوای نسبتاً خشک کرمان، بستری مناسبی برای کشت زیره فراهم کرده است. با گشت و گذار در اطراف شهر کرمان و بیابان هایش شاید بوی خوش زیره سیاه به مشامتان خورده باشد. استان کرمان از گذشته های دور تولیدکننده اصلی زیره در ایران بوده و در بیشتر مواقع هر جا که اسم زیره می آید بدنبال آن نام شهر کرمان هم به گوش می خورد، همچنین ضرب و المثل ها و افسانه هایی که وجود دارد شهرت کرمان را در زمینه تولید زیره در گذشته های دور نشان می دهد. زیره را میتوان دم کرد یا روی برنج ریخت همچنین در پخت غذاهای بسیار و تولید داروهای گیاهی استفاده می شود. از جمله خواص درمانی زیره می توان موارد زیر را اشاره کرد:
- زیره سیاه طبع گرم دارد.
- نیرو دهنده
- هضم کننده
- ضد نفخ
- رفع سوء هاضمه
با ذکر این خواص و انواع کاربردهای زیره، اگر می خواهید سوغاتی ارزشمند و در عین حال بسیار مقوی با خود ببرید از زیره فراموش نکنید.
پسته رفسنجان
پسته رفسنجان یکی از گران قیمت ترین و معروف ترین سوغاتی کرمان است. پسته طبیعی گرم و خشک دارد و منشاء بسیاری از ویتامین ها و مواد مغذی می باشد. آوازه باغ های پسته رفسنجان به گوش جهان رسیده و سالیانه 70 درصد پسته کشور را رفسنجان تأمین می کند. شاید باورتان نشود که میزان پتاسیم پسته با پرتقال برابری میکند. انواع پسته در ایران چهار نوع دارد : فندقی، کله قوچی، احمدآقایی و اکبری. از خواص دارویی پسته می توان به موارد زیر اشاره کرد :
- تقویت مغز و ذهن
- خون ساز مفید برای کم خونی
- قوای جنسی
- آرامش بخش، آرام کننده قلب و اعصاب
- تقویت کننده معده
- باز کننده مجاری کبد
- برای تسکین سرفه
- و ...
پسته را نیز می توان به دو شکل خشک و تر تهیه کرد. پسته تازه بهمراه پوست آن فروخته می شود و پسته های خشک در انواع شور، ساده، زعفرانی، مغز ها و ... برای عموم عرضه می شوند. تازه ترین های پسته را در کرمان و رفسنجان خواهید دید، از خرید آن ها برای سوغاتی غافل نشوید.
قاووت کرمان
قاووت که در زبان عامیانه کرمانی های قوّتو گفته می شود نوعی شیرینی مختص شهر کرمان می باشد که از قدیم الایام مردم کرمان آن را درست می کردند. قوتو ترکیب چند گیاه با هم است هر کدام با توجه به نوع ترکیبش نامی دارد. مثلا قوتوی 40 گیاه ترکیب بذر گیاهانی مانند سیاه دانه، خرفه، قهوه، تخم کتان، موردانه، کنف و ... می باشد. یک نوع ترکیب نخود، نارگیل، شکر است و در نوع دیگر جای نخود با یک مغز مانند پسته عوض می شود و ترکیب جدید با خواص جدید بوجود می آید. در نهایت ترکیب پودری قهوه ای رنگ بدست می آید و همانطور که از اسمش مشخص است برای بدن بسیار مقوی می باشد.
انواع قوتو که می توان نام برد: خشخاشی، پسته ای، نارگیلی، نخودی و ... است. ترکیب این گیاهان سبب می شود اثرات مضر یکدیگر را خنثی کنند و در کنار هم ترکیب فوق العاده ای را بوجود آورند. به دلیل اینکه قوتو ترکیب چند دانه روغنی است منبع غنی امگا 3 و 6، ویتامین های D ،E ،B آنتی اکسیدان های طبیعی، آهن، فسفر و کلسیم می باشد همچنین طبع گرمی دارد و آرامش بخش است. استفاده آن برای ورزشکاران و زنان باردار توصیه می شود. با این اوصاف، این شیرینی خوشمزه و مقوی را حتماً از خود کرمان تهیه کنید.
عرقیات کرمان
کرمانی ها اعتقاد خاصی به دارو گیاهی و عرقیات دارند در این شهر به وفور می توان انواع عرقیات و گلاب را تهیه کرد. شاید نام روستای لاله زار را نشنیده باشید ولی روستایی زیبا در دامنه کوه های هزار کرمان است. لاله زار در زمینه تولید گل شهرت دارد. تولید این گل ها بصورت ارگانیک و بدون استفاده از سموم بعمل می آیند. گلاب لاله زار ممتاز و با گلاب قمصر کاشان رقابت می کند. همچنین روغن گل های لاله زار یک محصول صادراتی محسوب می شود. گلاب، عرق نعناع، عرق زیره، عرق نسترن، عرق بیدمشک بهترین عرقیاتی است که می توانید از کرمان تهیه کنید.
خرما کرمان
خرما یکی از محصولاتی است که از ابتدا مورد استفاده انسان ها بوده است. در بسیاری از مناطق جنوبی ایران نخل خرما وجود دارد. استان کرمان در ایران از تولید کنندگان به نام این محصول می باشد. شهر بم از شهرستان های استان کرمان است و بهترین خرماهای کشور را تولید می کند.
خرما بسیار مغذی و سرشار از ویتامین A ،B، فسفر، کلسیم، منگنز، سلولز، آهن و مواد معدنی است. همچنین قند موجود در خرما بسیار بی ضرر و برای بدن انسان مفید است. خرما بصورت تازه یا خشک عرضه میشود. دو نوع خرمای مرغوب بم خرمای مضافتی و خرمای بزمانی هستند. از مشخصات خرمای مضافتی پوست لطیف و رنگ قهوه ای است و جز خوش خوراک ترین خرماهای جهان می باشد و محبوبیت بین المللی دارد. در سفر به کرمان از خرید خرماهای خوش طعم بم فراموش نکنید.
کماچ سهن کرمان
یکی دیگر از سوغاتی های کرمان، کماچ سهن می باشد. این شیرینی بسیار مقوی و پر انرژی است. برای تهیه آن از آرد گندم و آرد سهن (آرد جوانه گندم) استفاده می کنند. خرما، مغز گردو و ادویه های مخصوص را در بین دو لایه از خمیر می گذارند و در نهایت این شیرینی خوشمزه بدست می آید. توصیه میکنم کسانی که به سلامتی خود اهمیت می دهند از خرید این شیرینی فراموش نکنند چون خرما شیرینی طبیعی این محصول است و بسیار مقوی می باشد.
فالوده کرمانی
یکی از بی نظیر ترین دسرها و خوردنی های یخی جهان فالوده کرمانی است. فالوده کرمانی در شهرهای زیادی طرفدار دارد. این شکل از فالوده دارای خواص فراوانی می باشد که در توضیحات به آن اشاره میکنیم. نوع کرمانی فالوده ظاهری متفاوت دارد، ترکیبات اصلی آن نشاسته، عرقیات، خرفه یا تخم شربتی، یخ و گلاب است. نشاسته ی به کار رفته در فالوده کرمانی به شکل اشک یا بلور قطره ای می باشد که ظاهر آن را زیبا تر می کند. جنبه درمانی این فالوده برای ترکیب نشاسته و یخ با گلاب و دیگر عرقیاتی از جمله عرق بیدمشک، عرق نعنا و عرق نسترن می باشد. از خرفه و یا تخم شربتی (ساده و زعفرانی) برای تزئین این نوشیدنی خوشمزه استفاده می شود. بهترین نوع فالوده کرمانی را می توانید از خود کرمان به صورت خشک تهیه کنید، در سایر شهرها نیز می توانید این فالوده خوشمزه را امتحان کنید. در شهر مشهد بستنی و فالوده فروشی غدیر و قادر نیز فالوده کرمانی را به صورت سنتی عرضه میکند.
منبع : نشاط آوران