تاریخچه : آرامگاه خواجه ربیع مربوط به دوره صفویه می باشد و در مشهد، انتهای خیابان خواجه ربیع واقع شده است و این اثر در تاریخ 15 دی 1310 با شماره? ثبت 142 به‌ عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

در شمال غربی مشهد در انتهای خیابان خواجه ربیع آرامگاه با شکوه خواجه ربیع واقع شده است. این بنا به سفارش شیخ بهایی توسط شاه عباس صفوی‌ در نیمه اول قرن هجری ساخته شده است. اساس بنای فعلی مقبره خواجه ربیع ، همان است که در سال های 1026 تا 1031 هجری قمری به امر شاه عباس و با سرپرستی یکی از سادات رضوی مشهد به نام میرزا افلغ احداث شده است.

آرامگاه خواجه ربیع یکی از مکانهای زیبا، دیدنی و متبرک است که به همین علل همه وقت مورد توجه و مراجعه اهالی مشهد و زائران و مسافرانی است که به مشهد می آیند. با توجه به زمان درگذشت خواجه، وی از زمره قدیمی ترین رجال مدفون در پیرامون شهر کنونی مشهد است. مدفن او طی چهارده قرن گذشته همواره محلی محترم و زیارتگاه عموم مسلمانان بوده است.

روستایی که باغ آرامگاه خواجه در آن واقع شده «حسین آباد خواجه ربیع» نام دارد و از جمله موقوفات مزار خواجه می‌باشد. اداره باغ و مزار خواجه ربیع در قرن اخیر بر عهده آستان قدس رضوی است. باغ خواجه ربیع یکی از قبرستان های مهم شهر مشهد نیز می باشد.

طرح آرامگاه در نمای بیرونی هشت ضلعی و در درون چهار ایوانی است. از انتهای ایوان های اضلاع بزرگ راهروهایی به درون باز شده اند. بالای بنا خواجه ربیع گنبد فیروزه ای رنگ قرار گرفته است که ارتفاع آن تا کف 18 متر می باشد. گنبد بنا پوشیده از کاشی های زیبای فیروزه ای و درون بنا هم مزین به نقاشی های طلایی رنگ است. از میان دیوار و پشت ایوان هاى چهارگانه اصلى، چهار ورودى وجود دارد که به شاه نشین ها راه دارند.

نام خواجه ربیع در تاریخ ربیع بن خثیم است. او از طایفه بنی‌اسد و ساکن کوفه، از زمره زهّاد هشتگانه صدر اسلام و تابعین (کسانی که صحابه پیامبر را درک کرده‌اند) و همچنین از یاران و سرداران حضرت علی بوده است. روبروی ورودی باغ خواجه ربیع، آب انباری وجود دارد که ساخت آن به ام کلثوم و به کوشش میرزا صدرالدین و به دوره شاه سلیمان صفوی نسبت داده شده است. آقا محمد صادق، مستاجر موقوفه بقعه خواجه ربیع، آن را از درآمد خود تعمیر کرده است.