تاریخچه : چغازنبیل اولین اثر تاریخی در ایران است که در سال 1979 میلادی در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار گرفت. چغازنبیل نیایشگاهی باستانی است که به دلیل قدمت 3000 ساله و داشتن جاذبه های طبیعی به عنوان میراث جهانی ثبت شد.

چغازنبیل بخش به جامانده از شهر دوراونتش است که در استان خوزستان، 40 کیلومتری جنوب شرقی شهرستان شوش قرار گرفته است. چغازنبیل در نزدیکی رود دز ،توسط پادشاه اونتاش ناپیریش به عنوان پایتخت سیاسی و مذهبی ایلامی هاساخته و دوراونتاش نامگذاری شد. این نیایشگاه ارتفاعی حدود 25 متر دارد و دارای 5 طبقه است. نمای معبد، با آجر ساخته شده است. زیربنای آن مربعی به ابعاد110 مترمربع است.

چهار گوشه چغازنبیل با جهات چهارگانه جغرافیایی همسو است. طبقه اول این بنا یک متر از سطح زمین فاصله و دیوارهای آن 3 متر عرض دارند. طبقه دوم 16 متر عرض و 8 متر ارتفاع دارد. ورودی های طاقی شکل به ارتفاع 4 متر با اتاق های طبقه اول به هم راه دارند ولی اتاقهای طبقه دوم از طریق پلکان مربوط به خود قابل دسترسی و مستقل هستند. چغازنبیل، از دو واژه چغا (در زبان لری به معنی تپه) و زنبیل (به معنی سبد) تشکیل شده و اشاره به مکان معبدی که تپه است دارد.

شهر چغازنبیل دارای سه حصار خشتی است که در حصار بزر گ آن در ضلع شرقی دروازه اصلی قرار گرفته است. آرامگاه ها و کاخ های شاهی مابین فاصله حصار اول و دوم قرار دارند. تاسیسات آب رسانی در بین حصار دوم و سوم واقع شده است. آب تصفیه خانه از رودخانه کرخه توسط کانال تامین می شد. معبد اصلی، زیگورات در مرکز حصار سوم قرار داشت.

یکی از شگفتی های این معبد ساخت تاسیسات آب رسانی است. به دلیل اینکه بستر رودخانه دز در سطح پایین تری از سطح دشت قرار گرفته بود امکان دسترسی به آب رودخانه برای ساکنان این منطقه وجود نداشته که با دستور اونتاش کانالی به طول 45 کیلومتر از رود کرخه بعد از عبور از هفت تپه به چغازنبیل کشیده می شود. اما به دلیل گل آلود شدن آب رودخانه، آب را در حوضچه هایی ریخته تا گل ته نشین شده و با عبور از تنبوشه ها، گل آن را جدا می کردند.

عقاید مختلفی در مورد دو سکوی مدور بریده که در اطراف معبد قرار گرفته است ابراز شده است. عده ای آن را مربوط به نجوم و ساعت خورشیدی و برخی آن را قتلگاه در نظر می پندارند. هم اکنون در موزه ی لوور پاریس تصویر اونتاش ناپیریش، بنیانگذار چغازنبیل و همسرش، ملکه نپیراسو نگه داری می شود. برای اینکه همه چیز درباره چغازنبیل را بدانید پیشنهاد می کنم به آن مکان بروید و از این مکان دیدنی بازدید نمایید.