مجموعه آثار باستانی تخت سلیمان به عنوان چهارمین اثر ایرانی در فهرست جهانی یونسکو ثبت شده است. . تخت سلیمان در شمال شرقی و 45 کیلومتری استان آذربایجان غربی، شهرستان تکاب واقع شده است.
آتشکده آذر گشتسب قبل از اینکه توسط اعراب فتح شود ، مختص به طبقه جنگیان و سپاهیان بود. پادشاهان ساسانی در دوران سختی که پیش رو داشتند هدایایی را جهت نذر به معبد می دادند. این آتشکده نشانه دولت ساسانیان به واسطه اتحاد با دیانت بود.
برادرزاده هلاکوخان به نام آباقاخان مسجدی را برروی ویرانه های تخت سلیمان ساخت که در حال حاضر کاشی های آن که دارای نقوش و خط برجسته بود باقی مانده و در محل موزه رضا عباسی قرار داده اند.
مهم ترین آثار تخت سلیمان، آتشکده و تالارهای دوره ساسانی می باشد. در نزدیکی تخت سلیمان، کوه بلقیس و زندان سلیمان ساخته شده است.
دریاچه تخت سلیمان به عنوان بزرگ ترین چشمه و پر آب بودن برای اهالی منطقه آنجا قابل ارزش بود. در اثر رسوبات آهکی چشمه در مدت طولانی ، کوه زندان تخت سلیمان در پنج کیلومتری این مجموعه شکل گرفت.
تشکیل شدن کوههای رسوبی در مجموعه تخت جمشید با توجه به شکل زمین و املاح موجود در آب چشمه صورت می گرفت.
در شمال شرقی این دریاچه ، معبد آناهیتا واقع شده که قابل ارزش برای ایرانیان باستان بوده است.
زندان سلیمان تپه ای به ارتفاع 100 متر از سطح زمین و به شکل مخروطی است که محل نیایش و مقدس برای موبدان زردتشتی به شمار می رفته است. این زندان در سه کیلومتری غربی تخت سلیمان واقع شده است.
کوه بلقیس در ادامه کوههای شرقی دریاچه ارومیه و در هشت کیلومتری شمال شرقی تخت سلیمان قرار گرفته است. این بنا دایره شکل و از سنگ پوشیده شده است و برای دیده بانی به کار می رفته است.
اگر قصد سفر به تخت سلیمان را داشتید از دو مسیر زنجان و تکاب می توانید اقدام نمایید که مسیر تکاب به دلیل جاده های مناسب ، آسایش بیشتری را برای شما به ارمغان می آورد. تخت سلیمان در منطقه کوهستانی وسردسیر واقع شده و برای دیدن عجایب منطقه بهتر است در هوای گرم سفر نمایید.
