ارتش این اراضی را در ازای مطالبات وزارت دارایی به وزارتخانه واگذار نمود. وزارتخانه هم آن را برای تأسیسات فرهنگی عمومی و پارک در اختیار گرفت. طرح این پارک توسط ژوفه معمار و طراح فرانسوی به همراهی طراحان ایرانی ریخته شد و عملیات اجرایی این پارک در سال 1345 هجری شمسی توسط شهرداری تاسیس گردید و این پارک در آن روزگار، فرح نامیده شد. در سال 1357 هجری شمسی نام این پارک به لاله تغییر گشت.
سبک ضلع جنوب شرقی پارک لاله به مانند پارک های ژاپنی طراحی شده است. در این پارک آب نما و نهرهای مارپیچ مشاهده می شود. میزهای شطرنج در محوطه شمالی پارک لاله قرار گرفته است. هم چنین در این پارک سر سبز زمین های ورزشی مثل بسکتبال و والیبال برای دوستداران این ورزش تدارک دیده شده است.
در پارک لاله تهران مرکز تئاتر عروسکی، کتابخانه و مسجدی برای عموم دایر می باشند. مجسمه ها و تندیس هایی از اشخاص معروف از قبیل خیام و ابوریحان بیرونی در این پارک گذاشته شده است.
پارک لاله از جنوب به بلوار کشاورز، از شمال به خیابان دکتر فاطمی ، از شرق به خیابان حجاب و از غرب به خیابان کارگر شمالی منتهی می شود.
تاریخچه : کاخ کوچکی در باغی نزدیک روستای گرده وی به دستور فتحعلی شاه قاجار ساخته شد و این کاخ در زمان محمدرضاشاه پهلوی تخریب گشت و به جای آن کاخ نیاوران ایجاد شد.
کاخ نیاوران دارای مساحتی در حدود 9 هزار مترمربع می باشد. هدف از ساختن این کاخ پذیرایی های سلطنتی و اقامت میهمانان عالی رتبه دربار بود، اما در حین عملیات ساخت تغییر کاربری صورت گرفت و اختصاص به محل سکونت محمدرضا شاه پهلوی و خانواده ایشان یافت.
در سال 1267 هجری قمری به دستور ناصرالدین شاه کاخ صاحبقرانیه در مجموعه باغ نیاوران ساخته شد. ناصرالدین شاه در سی و یکمین سال حکومت خویش خود را صاحب قرآن نامید و عنوان این کاخ به این دلیل می باشد. در حیاط کاخ صاحبقرانیه، فرمان مشروطیت توسط مظفرالدین شاه امضا شد. تمام درها و پنچره های این کاخ به صورت ارسی بوده و با شیشه های رنگی مزین شده است. کاخ صاحبقرانیه در سال 1377 هجری شمسی به عنوان موزه برای بازدید عموم بازگشایی شد.
در باغ نیاوران و در اواخر دوره قاجار به منظور خوابگاه ییلاقی احمدشاه کوشکی ساخته شد. کوشک احمدشاهی دارای مساحتی بیش از 800 متر بوده است. سقف این بنا شیروانی بوده و سرتاسر نمای بیرونی آن تزئینات و نمای آجری به کار رفته است. در کوشک احمدشاهی ویترینی از اشیای تزئینی و هدایایی از کشورهای گوناگون در معرض دید عموم گذاشته شده است.
آثاری از اشیای تاریخی و هنری از فرهنگ های گوناگون ، آثاری از هنرمندان ایرانی صاحب سبک و آثاری از هنرهای آئینی و تمدن های مصر باستان که اختصاص به خاندان پهلوی داشته در موزه ای به نام جهان نما گردآوری شده اند.
موزه کتیبه ها در سال 1387 هجری شمسی و درمجموعه باغ نیاوران با همکاری سازمان میراث فرهنگی و گردشگری افتتاح شد. در این موزه میراث مکتوبی از پیشنیان قرار دارد.
درسال 1391 هجری شمسی موزه ای در باغ نیاوران از خودروهای خاندان پهلوی برای نمایش عموم به بهره برداری رسید.
کتابخانه سلطنتی در بخش شمال شرقی مجموعه نیاوران احداث شد. معماری ساختمان از طریق شرکت فرمان فرماییان صورت گرفت و ترکیب هوشمندانه شیشه و آیینه توسط یک هنرمند آمریکایی انجام شد. کتاب هایی از سران کشورها و نویسندگان مشهور به این کتابخانه اهدا شده است. در این کتابخانه لوازم صوتی و پیانو، آثار حجمی و تابلوهای نقاشی از هنرمندان ایرانی و خارجی، مجموعه ای از کتب چاپی، مجموعه های خطی و کلکسیونی از آثار هنری به چشم می خورد.
تاریخچه : در غرب پارک لاله تهران یکی از سرشناس ترین موزه های شهر تهران قرار گرفته است . این موزه که مربوط به هنرهای معاصر است در سال 1356 هجری شمسی با تلاش و معماری فردی بنام کامران دیبا و با نظارت فرح پهلوی بنا شد.
موزه هنرهای معاصر تهران دارای مساحت 2000 مترمربع می باشد. این موزه در زمینه هنرهای تجسمی فعالیت می کند. سیر چگونگی تحولات هنر معاصر در یک دوره مشخص نمایشگر کار این موزه می باشد.
ساختمان و پلان موزه هنرهای معاصر تهران یکی از نمونه های بی همتای معماری مدرن است. کامران دیبا، معماری این موزه را با الهام از معماری سنتی ایرانی و مفاهیم فلسفی بنا نموده است. علاقه مندان به هنر با نگاه به هشتی، چهارسو، معبر و گذرگاه موزه هنرهای معاصر به تأمل در هنر و فرهنگ ایران زمین ملزم می شوند. با برپایی نمایشگاه های هنر در زمینه های گوناگون چند گالری به گنجینه های این موزه اختصاص می یابد. نزدیک به 3000 اثر ارزشمند و منحصر بفرد از نخبگان ایران و جهان در مالکیت موزه می باشد که از جمله می توان به رنوار، پیکاسو، ماکس ارنست و ماگریت اشاره نمود.
در فضای سبز شمالی ساختمان موزه هنرهای معاصر باغی مشاهده می شود که تندیسی از مجسمه های اشخاصی از قبیل ماکس ارنست، پرویز تناولی، هنری مور، ماکس بیل و دیگران می باشند.
مجموعه آثار موزه هنرهای معاصر را می توان در سه گروه دسته بندی نمود. گروه اول مربوط به آثار موجود در گنجینه، گروه دوم مربوط به آثار ارائه شده در گالری ها و فضاهای داخلی موزه و گروه سوم مربوط به تندیس های موجود در باغ است.
هم چنین موزه تهران از قسمت های امور هنری و اداری، روابط عمومی و بین الملل، کتابخانه تخصصی، سمعی و بصری، سینماتک، راهنمایان هنری، خدمات نمایشگاهی، حراست، مراقبان، دبیرخانه دائمی نمایشگاه ها، فروشگاه کتاب، آرشیو آثار هنری و کافی شاپ تشکیل شده است.
کتاب های فارسی و غیرفارسی در زمینه های گوناگون هنری در کتابخانه تخصصی موزه هنرهای معاصر تهران موجود می باشد.
تاریخچه : کاخ موزه سعدآباد در خوش آب و هواترین منطقه شهر تهران قرار گرفته است. در این مجموعه جنگل های طبیعی، قنات ها، باغستان ها و چشمه سارهای زیبا به چشم می خورد.
مجموعه موزه های کاخ سعدآباد تهران در شمال غربی تجریش و در زمینی به مساحت 300 هکتار ساخته شده است.
این مجموعه با کوه های البرز، گلاب دره، ولنجک و تجریش همسایگی دارد و ازسمت شمال، آب رودخانه دربند وارد فضای دل انگیز کاخ موزه شده و از سمت دیواره جنوبی کاخ بیرون می رود. کاخ سعدآباد تهران هم چنین یکی از مهم ترین و بزرگترین مجموعه موزه های ایران می باشد که دارای هیجده کاخ از زمان های قاجار و پهلوی است.
در بخش مرکزی مجموعه کاخ سعدآباد تهران، موزه محمود فرشچیان مشاهده می شود که متعلق به دوره قاجار می باشد. در دوره پهلوی ساختمان این موزه محل سکونت همسر چهارم رضاشاه، عصمت خانوم بوده است که بعدها به انبار تبدیل شد و سپس پس از بازسازی در سال 1380 هجری شمسی، با عنوان موزه مینیاتور استاد فرشچیان معرفی و افتتاح گشت. در این موزه زیبا و دیدنی بیش از 70 اثر از هنرنمایی های استاد فرشچیان به نمایش گذاشته شده است.
در بخش مرکزی مجموعه سعدآباد نیز، ساختمانی متعلق به دوران قاجار و پهلوی قرار گرفته است. این بنا، در زمان پهلوی به کاخ کرباس شهرت داشته و محلی برای کار و استراحت رضاشاه بوده است. پس از بازسازی و مرمت های این بنا، در سال 1373 هجری شمسی به مناسبت سالگرد تولد استاد حسین بهزاد موزه ای با عنوان موزه مینیاتوری استاد بهزاد در این ساختمان افتتاح گشت. این موزه دارای 5 سالن شامل آثار ترسیم شده، در سبک مکاتب نگارگری ایرانی، آثار ملهم از اشعار شاعران ایرانی، آثار ترسیم شده از فرهنگ مردم عامه، ترسیم چهره بزرگان در قالب نگارگری و طراحی های این استاد ارجمند می باشد.
از دیگر موزه های کاخ سعدآباد تهران می توان به موزه آب اشاره نمود که در جنوب شرقی کاخ سبز قرار گرفته است. دفتر رئیس تشریفات کاخ و دفتر مسئول حفاظت ارتش در این موزه قرار دارد. درساختمان موزه آب اسناد و مدارک آب، ابزار و ادوات مربوط به آب و تندیس هایی از دانشمندان آب شناس و تندیس میراب قرار گرفته است.
موزه های دیگر کاخ سعدآباد عبارتند از : موزه آشپزخانه سلطنتی، موزه ظروف سلطنتی، موزه آلبوم های سلطنتی و اسناد سعدآباد، موزه اتومبیل های سلطنتی ، موزه سلاح های دربار کاخ سعدآباد، موزه برادران امیدوار، موزه چهرههای ماندگار، موزه مردم شناسی، موزه نظامی، موزه هنر ملل، موزه هنرهای زیبا سعدآباد، کاخ سبز، کاخ موزه سفید، ساختمان جمهور، کاخ احمد شاهی، کاخ اختصاصی وساختمان بهمن می باشند.
هر یک از موزه های کاخ سعدآباد آن قدر حرف برای گفتن دارند که در این مطلب نمیگنجد و بهتر است دیدن این مکان تاریخی را از دست ندهید و به شهر تهران مسافرتی نمائید.
بازدید از موزه های کاخ سعدآباد تهران در تمام ایام هفته از ساعات 9 تا 18:30 می باشد.
در منطقه کوه توچال تهران منظره های دلپذیر، هوای دلنشین کوهستان و چشمه سارهای متعدد و زلالی آب فضای دلپذیر و آرام بخشی را بوجود آورده و این گویای تبدیل شدن این منطقه به نقاط گردشگری و ورزشی شده است. مجموع خطهای طولی اصلی تله کابین در حدود 7500 متر است که یکی از طولانی ترین خطهای تله کابین پیوسته در جهان به شمار می رود.
منطقه تفریحی توچال تهران به خاطر شرایط خوب آب و هوایی یکی از پاتوق های مردم شهر تهران محسوب می شود. از انتهای خیابان ولنجک تا آغاز ایستگاه یک تله کابین توچال مسیر اسفالته ای وجود دارد که به بام تهران شهرت پیدا کرده است. توچال بام تهران هم چنین مسیری مناسب برای پیاده روی بوده و در طی این مسیر رستوران ها، چای خانه های سنتی و زمین های ورزشی متعدد برپاشده است. درنهایت به منطقه تله کابین توچال می رسیم.
اجرای ساخت تله کابین توچال در سال 1353 شروع شد و در سال 1357 پایان یافت. این کار با همکاری شرکتهای فرانسوی و اتریشی در شهر بزرگ تهران صورت پذیرفت. تله کابین توچال در انتهای خیابان ولنجک و در منطقه شمیران تهران قرار گرفته است.
شهر تهران را می توان از ارتفاعات کوه توچال به خوبی مشاهده نمود. منطقه توچال در تقسیمات کشوری جزء استان تهران است. سه خط اصلی تله کابین توچال تهران عبارتند از : تله کابین، سه خط تله سی یژ و یک خط تله اسکی.
تله سی یژ بالابری با چند صندلی می باشد که در پیست های اسکی کاربرد دارد. تله کابین نیز آسانسوری هوایی است که برای جابجایی افراد یا کالا در منطقه های کوهستانی استفاده می شود.
در ایستگاه توقف اول تله کابین توچال، امکاناتی نظیر نمازخانه، سرویس بهداشتی، امکانات تفریحی و ورزشی متنوع و سینمای 5 بعدی برای گردشگران تدارک دیده شده است.
هم چنین در فصل زمستان برای کوهنوردان و اسکی بازان پیست های اسکی ای در قله توچال تهران راه اندازی شده که می توانند از آن بهره ببرند.
منبع : نشاط آوران