اراضی دریاچه چالیدره جزء منابع طبیعی به شمار آمده و هزینه های زیادی اخیرا توسط شهرداری طرقبه و سازمان گردشگری به منظور زیباسازی ارتفاعات اطراف سد شکل گرفته که با ساختن مجتمع توریستی و گردشی چالیدره مشهد محقق به انجام این کار شدند. این مجتمع تفریحی از جمله دره های فرعی منطقه طرقبه محسوب شده و یک فضای کاملا مجزای تفریحی را به وجود آورده است. مساحت چالیدره طرقبه 160 هکتار می باشد که دارای موقعیت خاص و ایده آل است. 32 هزار اصله درخت در فضای سبز آن کاشته شده است.

استقبال روز افزون بازدیدکنان از جاذبه های زیبای چالیدره مشهد زمینه را برای توسعه این منطقه فراهم نموده است. از آب دره چالیدره  طرقبه به منظور آبیاری باغ های اطراف استفاده می شود. جهت استراحت گردشگران مکان های زیبای آلاچیق و رستوران ساخته شده و ایجاد قایقرانی با امکانات قایق های پدالی، سواری، کایت و ماهیگیری در این مکان فراهم  شده است. هم چنین امکان تفریحی وسایل بازی برای کودکان ، غواصی و کشتی شناور پذیرایی وجود دارد.

آب سد خاکی و رسی چالی دره از طریق رودخانه جاغرق تامین می شود و چشم اندازهای زیبای طبیعی و وجود این آب باعث آب و هوای مطلوب منطقه شده است. سد چالیدره مشهد بر روی یکی از سرشاخه فصلی حوضه آبریز گلستان قرارگرفته و حوضه های آبریز فرعی آن رودخانه هریرود و کشف رود است و نوع سر ریز این حوضه ها اوجی با جریان می باشد. در شرق سد چالیدره طرقبه ، تپه های ماهوری و مناطق مسکونی به چشم می خورد.

در مجموعه توریستی چالیدره با توجه به گفته مسئولان، ترن کوهستان راه اندازی و به بهره برداری خواهد رسید.

نزدیک ترین شهر به منطقه چالیدره، شهر مقدس مشهد است. مجموعه تفریحی چالیدره مشهد برای استفاده عموم گردشگران آزاد می باشد و برای وسایل نقلیه مسافران و بازدیدکنندگان پارکینگی در نظر گرفته شده است.

به شما مسافران و گردشگران عزیز، صرف یک قوری چای در ارتفاع کوه های مجتمع گردشگری چالیدره طرقبه با چشم اندازی زیبا و خیره کننده را توصیه می نماییم.

منبع : نشاط آوران

منطقه طرقبه مشهد یکی از ناحیه های دشت توس با نام ترغبد در قرون اسلامی بوده است و به دلیل اینکه در مسیر کوهستانی و مال رو مشهد به نیشابور واقع بود در طی سده های اسلامی به صورت گذرگاه و گشت و گذار به حساب می آمد. ریشه طرقبه از نام ترغبد به معنی آبادی بزرگ گرفته شده است.

طرقبه از جمله ییلاق های کوهستانی اطراف شهر مشهد می باشد که در جنوب غربی این شهر و در مسیر جاده جاغرق قرار گرفته است. طرقبه از سمت غرب و شمال به ترتیب توسط کوه های بینالود و کوه تخت رستم احاطه شده است. در منطقه طرقبه مشهد باغ های فراوان و سرشار از میوه های گوناگون از جمله سیب و گیلاس وجود دارد و چشمه سارهای زیبا منظره تماشایی را به این منطقه ییلاقی بخشیده است. رودخانه های زیبا از کنار این منطقه گذشته و در فصل تابستان دارای آب و هوای مطبوع و لذت بخشی است. به دلیل اتصال داشتن دره سر سبز  و خرم طرقبه به مناطق ییلاقی دیگر و نزدیکی به شهر مقدس مشهد مورد توجه زائران و مردمان شهر بوده است. این تفرجگاه جاذبه گردشگری و سیاحتی را از جنبه توریستی فراهم کرده و نقش موثر و با اهمیتی را برای مردمان طرقبه و مشهد داشته است.

طرقبه بین دو گودی واقع شده که در سمت چپش رودخانه را شاهد و در طرف راست بازه زو به ارتفاع حدود 1433 متر از سطح دریا را نظاره گر هستیم.

امکانات و خدمات منطقه طرقبه شامل این موارد می باشد:

• پارک عمومی از جمله می توان به پارک پونه اشاره کرد که بازدید زیادی از آن صورت می گیرد.
• وجود رودخانه در اطراف پارک
• دوایر پست
• دوایر مخابرات
• جایگاه پمپ بنزین
• مسجد
• درمانگاه
• رستوران های متعدد در محیط طبیعی طرقبه
• فروشگاه های صنایع دستی
• دیگر امکانات رفاهی

علاوه بر داشتن این امکانات و شرایط آب و هوایی مساعد، وجود هتل بزرگ طرقبه بر جاذبه های دیدنی طرقبه اضافه شده است. در منطقه طرقبه مشهد صنایع چوبی به ویژه سبد بافی، لوخ بافی ، گلدوزی و قالیبافی صورت می گیرد و صنعت دست ساز خود را در اختیار مسافران و زائران قرار می دهند.

سبد حصیری طرقبه معروف به لوخ و قالی گلباقیان از شهرت مخصوصی برخوردار است. از غذاهای محلی این منطقه می توان به دیزی، فسنجان، قورمه و شیشلیک  اشاره نمود. هم چنین فالوده و بستنی طرقبه  هم زبانزد است.

منبع : نشاط آوران

در محله قدیمی نوغان مشهد بنای خشتی گنبدی شکلی به چشم می خورد. از قرن نهم هجری به بعد محله نوغان رونق پیشین خود را از دست داد و کم کم از اهمیت و وسعت نوغان کاسته شد. در گنبد خشتی مشهد آرامگاه امامزاده سید محمد یکی از نوادگان امام موسی بن جعفر(ع) قرار گرفته که این بنا در زمان صفوی و به دستور شاه عباس اول بر روی مزار این بزرگوار ساخته گردید.

براساس برخی تحقیقات صورت گرفته این بقعه را به سلطان محمد خدابنده منتسب دادند. با این وجود در معماری گنبد خشتی، فضای شاه نشین، فضای ورودی و رواق چهارضلعی دیده می شود و این بنا توسط دالانی که در گرداگردش است به محل مقبره سلطان محمد خدابنده هدایت می شود.

دو کتیبه قرآنی که به آیات سوره مبارکه ملک و واقعه مزین شده در نمای چهارطاق و گرداگرد گنبد وجود دارد که طرح های اسلیمی طلایی رنگ زیبایی را در برگرفته و به خط محقق و ثلث نگاشته شده که در قسمتهای تخریب شده مورد بازسازی قرار گرفتند.

پس از حرم مطهر امام رضا (ع)، قدیمی ترین بنای مشهد است که از سادات موسوی برجای مانده است.

گنبد خشتی مشهد شامل :

• سرداب
• چهار طاقی دارای چهار ایوان که بر روی سرداب واقع شده است.
• گنبد ساقه دار بر فراز بنا

ارتفاع گنبد 14,9 متر است. کل بنای گنبد خشتی  از آجر و گچ ساخته شده و گنبدش از نوع دو پوششه می باشد. هم چنین با استفاده از مقرنسهای گچی زیبا داخل گنبد را تزئین کردند.

مرمت اساسی این گنبد توسط مرمت کاران سازمان میراث فرهنگی از سال 1378 هجری شمسی تا سال 1380 هجری شمسی اتمام پذیرفت تا در اختیار بازدید و زیارت زائران و مردم قرار بگیرد. در دوره قاجاری یک ایوانچه مربع گونه 7 متری به عنوان ورودی رواق اصلی در جهت قبله ساخته شده است که به بنای اصلی متصل شده است.

اکنون در ایوانچه ورودی این بنا که چند پله در آن تعبیه شده به عنوان کفش کن استفاده می گردد. زائران فراوانی از سراسر کشور به امامزاده سید محمد وارد می شوند و این مکان زیرنظر اداره اوقاف و امور خیریه خراسان مدیریت می شود و از محل نذورات آن به اداره اش می پردازند.

 منبع : نشاط آوران

بدون تردید جاده ابریشم یا شاهراه بزرگ خراسان یکی از عوامل مهم توسعه و فرهنگی اقتصادی ایران و به خصوص استان خراسان تا همین دهه ی اخیر و حتی تا زمان قاجار و قبل از بوجود آمدن حضور ماشین در زندگی امروزی بوده است. زیرا که از طریق همین راه است که از سوی بزرگان، دانشمندان، عارفان و در واقع بشارت دهنده های علوم و فرهنگ به این سرزمین می آمده اند و بعد از این سرزمین می رفتند و از سوی دیگر کاروان های بزرگ تجاری در رفت و آمد بودند و مبادله کالا می کردند و رونق فرهنگی و اقتصادی را باعث می شدند.

اما می دانیم که به هرحال اشخاصی که در این جاده ها و در این راه ها رفت و آمد می کردند و مثل کسان دیگر که در شهرها و روستاها ساکن هستند و نیازهای حیاتی دارند این افراد هم نیازهای حیاتی داشتند و این نیازها را باید رفع و رجوع می کردند و باید تاسیسات و ابنیه ای ساخته می شد تا پاسخگوی این نیازها باشد. یکی از این تاسیسات که بسیار در فرهنگ قدیم مطرح بوده و جایگاه بسیار مهمی داشته ( حتی ساخت این موسسه به عنوان یک عمل خیر یا ضرب المثل می توانسته قرار بگیرد) کاروانسرا یا رباط بوده است. که ما اشخاصی در تاریخ داریم که حتی تمام سپرده های مالی خود را در طول زندگی در نهایت برای ساخت یک کاروانسرا خرج می نمودند. از جمله در نزدیکی تربت حیدریه  کاروانسرای بی بی را داریم که این کاروانسرا توسط یک بانوی فاضله ساخته شده که علاوه بر تمامی مالش که برای این کاروانسرا پرداخت کرده خودش هم در ساخت کمک می کرده است.

کاخ رباط ها از نظر فضای زندگی متفاوت بودند یعنی محل خدماتی و اصطبل ها از محل زندگی جدا بودند و محل زندگی منحصر به یک یا چند آپارتمان بود. رباط شرف مشهد یکی از جمله کاروانسراهای شاهی یا کاخ رباط های جاده ابریشم می باشد.  این کاخ رباط دارای دو حیاط است. نقطه عطف حیاط شاه نشین عبارت از ایوان کاروانسرای شرف بوده است. ایوان کاروانسرای شرف به بهترین شکل ممکن تزئین شده است. البته خود نحوه ساخت این ایوان باشکوه است. هم پیشانی برافراشته ایوان و هم کتیبه های آجری که بر اطراف ایوان به صورت کوفی نوشته شده و هم چنین گچ بری هایی که در داخل ایوان کار شدند همه این ها در مجموع تحسین برانگیز است.

بهترین نوع پخت گچبری سلجوقی را می توان در این بنا ببینیم. در همین ایوان طولانی ترین و نسبتا سالم ترین کتیبه باقی مانده است. دیگر تاسیساتی که در این حیاط دیده می شود اختصاص به شخص شاه داشته است . در این حیاط سه اصطبل می باشد، که این اصطبل ها خاص اسب های شخص شاه بوده یا کسانی که خیلی نزدیک به شاه بوده اند. مطبخ های شاهی هم در این مکان هست. مسجد زیبا و جالبی در این حیاط رباط شرف هست  که می توانسته حتی پاسخگوی نیازهای اعتقادی و مذهبی این شخص باشد.

در حیاط اول یکسری مال بند وجود دارد. مال بندها یا اصطبل ها محل نگهداری حیوانات و مرکوبین کاروان بوده و همین طور فضاهایی برای جهت استراحت متولیان این حیوانات قرار گرفته است. ارزش کاروانسرای شرف به این موارد گفته شده نیست. این کاروانسرا در واقع از جهت هنری قابل ارزش است. در رباط کاروانسرای شرف شاهد هنرمندی هنرمندان برجسته و دست اول ایران در دوره سلجوقی هستیم. هنر آجرکاری و هنر گچ بری به کمال در این مجموعه دیده می شود.

رباط شرف مشهد در خارج از کشور خیلی مطرح بوده و آن را به عنوان موزه آجر نامگذاری کردند و کاملا دلیلشان موجه هست. هر شکلی را که تصور کنید که با قرار دادن آجر در کنار هم این شکل ها را می توان ایجاد کرد در رباط شرف سرخس به چشم می خورد. اضافه بر چیدمان این آجرها که اشکال هندسی می تواند ایجاد کند آجر ها منقوش به نوشته هستند، یعنی با قرار دادن آجرها بر روی همدیگر می بینید که هنر آجرکار در واقع خط ایجاد کرده، از جمله دو تا کتیبه بسیار جالب و زیبایی که بر پیشانی ورودی کاروانسرا و همینطور پیشانی ایوان انتهای کاروانسرا هست که بسیار اعجاب برانگیز و باشکوه است.

چیز دیگر که در این کاروانسرا شاهد هستید تنوع کاربرد آجر و تنوع ایجاد اشکال است. به این معنی که با توجه به این واقعیت که هنر اسلامی، هنر متقارن است ولی ما در رباط شرف با کمال تعجب می بینیم که قرینه سازی در یک کلیتی صورت گرفته ولی در تزیینات آجری قرینه سازی رعایت نشده است و اینطور آدم تصور می کند که انگار این هنرمند یک زمینه ای را دیده و می خواسته تمام هنرش را در اینجا به نمایش بگذارد و در هر اتاقی این تزئینات آجری را اجرا کرده و حتی در طاق نماهای مختلف یک اتاق هم دیده می شود.

دو گونه هنر گچبری در این کاروانسرا به چشم می خورد. گونه اول به صورت کتیبه گچی در آورده شده، که در روی دو تا محراب حیاط اول و دوم دیده می شود؛ و گونه دوم که به صورت اشکال با موضوعات گیاهی، هندسی است که بهترین نوع این گچبری را در زیر طاق ایوان انتهایی حیاط دوم  مشاهده می کنید، که در آن قسمت به شیوه بسیار زیبایی استادان گچبر توانستند هنرشان را عرضه نمایند.

مسأله ای که در یک کلیت می خواهیم نتیجه بگیریم این است که غیر از هنرنمایی هنرمندان و معماران رباط شرف خراسان، محاسبات ریاضی نیز در این بنا صورت پذیرفته است که این محاسبات و روش ها هم در آجرچینی و هم در گچ بری و هم ایجاد سازه بسیار مهم و تعیین کننده بوده و ما را به این نتیجه می رساند، که آن هنرمند بزرگ سلجوقی یک ریاضیدان نیز بوده است. این مجموعه رباط شرف به عنوان یک سمبل هنری و یک نماد علمی می توان عنوان نمود و به آن افتخار کرد که در این گوشه پراکنده از ایران عزیز و در کنار جاده ابریشم و حد فاصل بین مشهد و سرخس واقع شده است.

منبع : نشاط آوران

باغ شاهزاده ماهان کرمان به عنوان باغ شاهزاده، معجزه ای در کویر و فرشی از مخمل سبز-آبی مطرح است. جان این بهشت از جریان آب هایی است که از کوه های اطراف سرچشمه گرفته اند. قنات های سهمی آباد، گورکان، باغ حصار، خواجوئیه و آقایی نیز در شکل گیری این تاروپود سبز-آبی سهم بسیار دارند.

باغ شاهزاده کرمان یکی از نمونه باغ تخت های ایرانی با بخش هایی چون شاه نشین، عامه نشین، اصطبل، مطبخ و حمام است. در برابر اولین تخت که بنای اصلی روی آن قرار گرفته و در ورودی باغ دو استخر دیده می شود که سطح گسترده آب، صدا و فواره های آن فضای باغ را دل انگیز کرده است.

باغ شاهزاده ماهان درعصر قاجار و در زمان فرمانروایی عبدالحمید میرزا ناصرالدوله از سال 1298 هجری قمری تا سال 1309 هجری قمری احداث شد و اما با مرگ وی ساخت این بنا ناتمام ماند. این باغ در دامنه ارتفاعات جوپار و در نزدیکی مقبره شاه نعمت الله ولی است. 

وجه تمایز این باغ  با دیگر باغ ها، ترکیب علوم هیدرولیک و معماری آن است که با بهره گیری از آن سبب پدید آمدن فواره هایی بی نظیر شده است. این باغ  برای احداث یک باغ اشرافی به این علت مناسب دیده شد که در مسیر عبوری کرمان و در مسیر جاده قدیمی ابریشم واقع شده و به گونه ای قرار یافته که بیشترین دسترسی به مناظر بدیع داخلی را ایجاد نموده است.

سکونتگاه دائمی و فصلی، سردر خانه در دو طبقه و سایر بناهای خدماتی از جمله بناهای باغ شاهزاده ماهان به شمار می روند. چشم اندازهای باغ که از مشخصه های اصلی باغ تخت هاست در طرح اندازی باغ شازده به بهترین شکل استفاده شده است. انتخاب گیاهان و درختان مناسب و نظم آن ها و ایجاد رنگ آمیزی موزون و هماهنگ در فصل های مختلف باغ ، ارزش های خاص و استثنایی را برای آن تعریف می نماید.

این باغ به دلیل شرایط سیاسی و اجتماعی زمانه برای مدتی طولانی خالی ماند و دچار آسیب های زیادی گشت و از سال 1357 هجری شمسی باغ شاهزاده ماهان مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت.

باغ شاهزاده ماهان به خاطر ارزش های فضایی، تفرجگاهی و تاریخی  مورد توجه دوستداران باغ ایرانی است وعده کثیری برای گذراندن اوقات فراغت به این باغ آمده و ساعاتی را در آنجا سپری می کنند. پلان این باغ نیز، مورد استفاده طراحان و معماران علاقه مند به باغ های ایرانی گردیده است.

منبع : نشاط آوران